Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015

8 Νοεμβρίου 1961: ο αρχηγός της Ένωσης Κέντρου, Γεώργιος Παπανδρέου, κηρύττει τον Ανένδοτο Αγώνα καταγγέλλοντας βία και νοθεία στο εκλογικό αποτέλεσμα.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου 
σε προεκλογική συγκένυτρωση 
το 1961

Στις 20 Σεπτεμβρίου το πρωί παραιτείται από την πρωθυπουργία ο Κ.Καραμανλής και η χώρα μπαίνει σε προεκλογική περίοδο. Την ίδια μέρα αναμένεται και η αναγγελία σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης υπό το στρατηγό Θ. Τσακαλώτο, με παρεμβάσεις όμως των ανακτόρων η πρωθυπουργία ανατίθεται τελικά στο στρατηγό Κ. Δόβα, ο οποίος και αναλαμβάνει τα καθήκοντα του.
Βασικοί μονομάχοι των εκλογών είναι η ΕΡΕ (του Κ.Καραμανλή), η νεοσύστατη Ένωσις Κέντρου (με ηγέτη τον Γ.Παπανδρέου, συναρχηγό τον Σ.Βενιζέλο και συνεργαζόμενο τον Σ. Μαρκεζίνη του Κόμματος Προοδευτικών) και το ΠΑΜΕ (δηλαδή η ΕΔΑ με άλλη ονομασία). Ισχύει εκλογικό σύστημα ενισχυμένης αναλογικής, το οποίο είναι ιδιαίτερα δυσμενές για το τρίτο κόμμα (που αναμένεται να είναι η Αριστερά).
Κατά την προεκλογική εκστρατεία παρατηρούνται σοβαρές παρατυπίες από κρατικά όργανα που διάκεινται ευμενώς προς την ΕΡΕ. Αντίστοιχα φαινόμενα διαπιστώνονται και κατά την ημέρα των εκλογών, ιδίως στα «ειδικά» εκλογικά κέντρα όπου ψηφίζουν στρατιωτικοί, αστυνομικοί και άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι. Επίσης αναφέρονται ως ψηφίσαντες άνθρωποι ανύπαρκτοι ή... αποθανόντες προ ετών. Τέλος σημειώνονται διευθύνσεις ψηφοφόρων όπου δεν υπάρχουν σπίτια αλλά μόνον ακατοίκητα οικόπεδα με... δέντρα.

Με την τελική ανακοίνωση των αποτελεσμάτων η ΕΡΕ εμφανίζεται ως νικήτρια με το 50,7% των ψήφων και 176 έδρες. Ακολουθεί ο συνασπισμός Ε.Κ. - Κ.Π. με το 33,7% και 100 έδρες και το ΠΑΜΕ με το 14,7% και μόλις 24 έδρες.

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων προκαλεί την έκρηξη των ηγετών του Κέντρου, που τα θεωρούν ως προϊόν βίας και νοθείας, τουλάχιστον ως προς το ποσοστό που έδινε την αυτοδυναμία στην ΕΡΕ. Παράλληλα, ανακοινώνεται η έναρξη του περίφημου «Ανένδοτου Αγώνα», ο οποίος αποσκοπεί στην ανατροπή της νέας κυβέρνησης Καραμανλή, μιας κυβέρνησης που θεωρείται από την αντιπολίτευση ως παράνομη και αντισυνταγματική.
Κατά τις εβδομάδες που ακολουθούν, η Ε.Κ. απέχει από κάθε δημόσια παρουσία που θα μπορούσε να «νομιμοποιήσει» την κυβέρνηση και για ένα διάστημα μάλιστα απέχει και από αυτές ακόμα τις συνεδριάσεις της Βουλής (τελικά θα επικρατήσουν πιο ψύχραιμες σκέψεις και θα επανέλθει). Στην πολεμική κατά της ΕΡΕ συμμετέχει και η ΕΔΑ, με ηπιότερους όμως τόνους.

Οι εκλογές του 1961 και ο Ανένδοτος Αγώνας καθόρισαν το κλίμα της πολιτικής ζωής μέχρι τη δικτατορία του 1967 και από την άποψη αυτή αποτέλεσαν μείζονα σταθμό της νεοελληνικής ιστορίας. Αδιευκρίνιστο έμεινε το ποσοστό κατά το οποίο αλλοιώθηκαν τα αποτελέσματα από τις παρατυπίες, καθώς και ο πραγματικός ρόλος των πρωταγωνιστών αυτής της ιστορίας. Γεγονός είναι ότι κύριος «χαμένος» εκείνων των εκλογών υπήρξε η ΕΔΑ, που έχασε τη θέση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου